ભારતીય રૂપિયો: રશિયા-ચીન વિચારતા રહ્યા, પરંતુ ભારતે કરી બતાવ્યું, યુએસ ડોલરને પછાડીને ભારતીય રૂપિયો બનવા જઇ રહ્યો છે ઇન્ટરનેશનલ કરન્સી! જાણો કેવી રીતે?!

ભારતીય રૂપિયો બની જશે આંતરરાષ્ટ્રીય ચલણ:

જ્યારે કોરોના મહામારી અને રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધને કારણે સમગ્ર વિશ્વ મુશ્કેલીમાં છે, ત્યારે ભારતે એક એવું મોટું કામ શરૂ કર્યું છે જે પછીથી તેને વિશ્વની બીજી મહાસત્તા તરીકે સ્થાપિત કરશે. પીએમ નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં ભારતે ભારતીય રૂપિયાને આંતરરાષ્ટ્રીય ચલણ બનાવવાની પહેલ શરૂ કરી છે, જેને સારો પ્રતિસાદ પણ મળવા લાગ્યો છે. જો આ પહેલ સફળ થશે તો યુએસ ડૉલર ઉપરાંત રૂપિયો વિશ્વની બીજી સૌથી મોટી આંતરરાષ્ટ્રીય કરન્સી બની જશે. જે પછી તમે ભારતીય રૂપિયાથી દુનિયામાં ક્યાંય પણ ખરીદી કરી શકશો.

શ્રીલંકામાં ભારતીય રૂપિયો કરશે કામ: 

એસોસિએટ વેબસાઈટ WION અનુસાર, અમેરિકી ડોલરની અછતથી ઝઝૂમી રહેલા શ્રીલંકાએ અહીં સ્પેશિયલ રૂપિયા ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટ શરૂ કર્યું છે.  આવા ખાતાઓને વોસ્ટ્રો એકાઉન્ટ્સ પણ કહેવામાં આવે છે.  આ ખાતું ખોલાવ્યા પછી, શ્રીલંકાની સેન્ટ્રલ બેંક ઓફ શ્રીલંકા (CBSL) એ ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) ને શ્રીલંકામાં ભારતીય રૂપિયાને વિદેશી ચલણ તરીકે માન્યતા આપવા વિનંતી કરી છે.  શ્રીલંકાએ આરબીઆઈને શ્રીલંકા સહિત સાર્ક દેશોમાં વેપાર અને પર્યટનને પ્રોત્સાહન આપવા વિનંતી પણ કરી છે.

દરેક શ્રીલંકન નાગરિક 8 લાખ રૂપિયા રાખી શકશે:

તમે શ્રીલંકાની આ વિનંતીને આ રીતે સમજી શકો છો કે આરબીઆઈની પરવાનગી આપ્યા પછી, કોઈપણ શ્રીલંકન નાગરિક તેના 8 લાખ 26 હજાર 823 રૂપિયા એટલે કે 10 હજાર યુએસ ડોલર રોકડમાં રાખી શકે છે.  આનો બીજો અર્થ એ છે કે ભારત અને શ્રીલંકાના ઉદ્યોગપતિઓ અને સામાન્ય નાગરિકો યુએસ ડૉલરને બદલે ભારતીય રૂપિયામાં સરળતાથી વેપાર અને ખરીદી કરી શકશે.

ભારતે જુલાઈમાં એક મહત્વપૂર્ણ યોજના શરૂ કરી હતી: 

યુએસ ડૉલરની અછતનો સામનો કરી રહેલા દેશોને વૈકલ્પિક ટ્રાન્ઝેક્શન સિસ્ટમ પ્રદાન કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે ભારત સરકારે આ વર્ષે જુલાઈમાં આ મહત્વાકાંક્ષી પહેલ શરૂ કરી હતી.  આવા દેશોને સ્પેશિયલ વોસ્ટ્રો એકાઉન્ટ્સ ખોલીને રુપિયા સેટલમેન્ટ સિસ્ટમ હેઠળ લાવવાના રહેશે, ત્યારપછી ભારત અને તે દેશો વચ્ચે સીધા જ ભારતીય રૂપિયામાં વ્યવહારો શરૂ કરી શકાશે.

શ્રીલંકાએ ભારતની પહેલને સહજતાથી સ્વીકારી લીધી: 

હવે સમજીએ કે શા માટે શ્રીલંકાએ તરત જ ભારતની આ પહેલ કરી છે.  વાસ્તવમાં, છેલ્લા 2 વર્ષથી આર્થિક સંકટથી પીડિત શ્રીલંકાને યુએસ ડોલરની ભારે અછતનો સામનો કરવો પડ્યો છે, જેના કારણે તે વિશ્વના અન્ય દેશોમાંથી તેની જરૂરિયાતની અન્ય વસ્તુઓ ખરીદવા માટે સક્ષમ નથી.  તેના પોતાના ચલણ શ્રીલંકન રૂપિયાનું આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં બહુ મૂલ્ય નથી.  એટલા માટે તેને એવી કરન્સીની જરૂર છે, જેની વિશ્વમાં વિશ્વસનીયતા હોય અને જે તેને સરળતાથી ઉપલબ્ધ પણ હોય.

આપણી અર્થવ્યવસ્થાને વધારવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે: 

આ બંને ફીચર્સ ભારતીય રૂપિયામાં હાજર છે.  શ્રીલંકામાં ભારતીય રૂપિયાને પહેલાથી જ કાનૂની ચલણ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.  બીજું, ભારત સાથે સારા સંબંધોને કારણે તેને મોટી માત્રામાં ભારતીય ચલણ મેળવવામાં કોઈ સમસ્યા નહીં થાય.  જેના દ્વારા તે પછીથી દુનિયાના અન્ય દેશોમાંથી પોતાની જરૂરિયાતની વસ્તુઓ ખરીદી શકશે.  આ સાથે તે તેની અટકેલી અર્થવ્યવસ્થાને પણ થોડો વેગ આપવામાં સક્ષમ બનશે.

આ દેશોમાં પણ ભારતીય રૂપિયો ચાલતો જોવા મળશે: 

ભારત સરકારની આ પહેલમાં દુનિયાના દેશો કેવી રીતે રસ દાખવી રહ્યા છે, તે એ વાત પરથી જાણી શકાય છે કે આરબીઆઈએ અત્યાર સુધીમાં 18 વોસ્ટ્રો એકાઉન્ટ ખોલ્યા છે.  જેમાંથી 12 ખાતા રશિયા માટે, 5 ખાતા શ્રીલંકા અને 1 ખાતા મોરેશિયસ માટે છે.  એટલે કે આ ત્રણ દેશોમાં હવે ભારતીય રૂપિયો સંપૂર્ણ રીતે આંતરરાષ્ટ્રીય ચલણ તરીકે ઓળખાશે અને તમે ત્યાં જઈને રૂપિયાથી કંઈપણ ખરીદી શકશો.  યુએસ ડૉલરની અછતનો સામનો કરી રહેલા તાજિકિસ્તાન, ક્યુબા, લક્ઝમબર્ગ અને સુદાનએ પણ ભારતની આ પહેલમાં રસ દાખવ્યો છે અને ટૂંક સમયમાં આરબીઆઈ ત્યાં પણ તેના વોસ્ટ્રો એકાઉન્ટ ખોલી શકે છે.

આંતરરાષ્ટ્રીય ચલણ બનાવવાનો પ્રયાસ: 

નાણા મંત્રાલયે ભારતીય બેંક એસોસિએશન અને ફેડરેશન ઓફ ઈન્ડિયન એક્સપોર્ટ ઓર્ગેનાઈઝેશનને સંબંધિત પક્ષો સાથે મળવા અને તેમને ભારતીય રૂપિયામાં વેપાર શરૂ કરવા પ્રોત્સાહિત કરવા વિનંતી કરી છે.  જેના કારણે વિશ્વમાં આંતરરાષ્ટ્રીય ચલણ તરીકે ભારતીય રૂપિયાની ઓળખ વધશે અને યુએસ ડૉલર સામે તેના એક્સચેન્જ દરોમાં પણ સુધારો થશે.

અત્યાર સુધી યુએસ ડોલરનો નિયમ હતો: 

આપને જણાવી દઈએ કે હાલમાં વિશ્વમાં એકમાત્ર મુખ્ય આંતરરાષ્ટ્રીય ચલણ યુએસ ડોલર છે.  વિશ્વના તમામ દેશો આ ચલણ દ્વારા એકબીજા સાથે વેપાર કરે છે.  અમેરિકા તેના ચલણ દ્વારા વિશ્વના વેપાર પર અસરકારક નિયંત્રણ જાળવી રાખે છે.  જે દેશને દબાવવો હોય ત્યાં, યુએસ બેંકો તે દેશને યુએસ ડોલરનો પુરવઠો ઘટાડે છે, જેના કારણે તે બાકીના વિશ્વ સાથે વેપાર કરી શકતો નથી.

રશિયા, ચીન જેવા દેશો આ સામ્રાજ્યને તોડવા માટે ઘણા સમયથી પ્રયાસ કરી રહ્યા છે, પરંતુ હજુ સુધી સફળ થયા નથી.  હવે પીએમ મોદીના નેતૃત્વમાં ભારતે આ અંગે જોરશોરથી પહેલ કરી છે, જેના સકારાત્મક પરિણામો પણ દેખાઈ રહ્યા છે.  આવી સ્થિતિમાં યુએસ ડૉલરની સાથે ભારતીય રૂપિયો પણ વિશ્વનું મુખ્ય આંતરરાષ્ટ્રીય ચલણ બની જાય તો આશ્ચર્યની વાત નથી.